ምኽንያት’ዶ ኣይኰነን?

1ሳሙ17

ሳኦል ኣብ ዘይቦታኡ ተቀሚጡ ኣብ ዝነበረሉ እዋን እዩ። ሳኦል ገና ከይሓሰቦ ከይወጠኖ ከሎ ናብ ንግስነት ዝተጸውዐ ንጉስ እዩ ነይሩ። ዝጠፍኣ ኣእዱግ ኣብኡ ኣብ ምንዳይ ከሎ፣ ንንግስነታዊ ቅብኣት ተረኺቡ። ካብ ዓሌት ብንያም ምንኣስ ኩሎም ክነሱ፣ ንዝዓበየ መዝነት ተጸዊዑ። ኣብ ቅድሚ ኣዒንቱ ንእሽቶ እዩ ዝነበረ። ደቂ ዓዱ እንተዀነ’ውን ንኽነግሶም ንዒቆሞ እዮም። ኣምላኽ ግና ኣኽበሮ። ንሽመቱ ግና ኣይተጠንቀቀሉን። ስለዚ ብሰሪ ዘይምእዛዙ መንግስቲ ካብኡ ተወሲዳ። ግዚኡ ክሳዕ ዝኣክል፣ እቲ ጽዋእ ክሳእ ዝመልእ እምበር፣ ንንግስነት ድሮ ዝተቀብአ ካልእ ነይሩ እዩ ። ዋላ እኳ ኣብ ጉስነት ይሃሉ፣ ኣቃልቦ ኣይወሃቦ እምበር ብግዚኡ ክኸብር እዩ። እንተ ሳኦል ግና ብሰሪ ህልኹን ዕልወቱን እታ መንግስቲ ካብኡ ሓሊፋ ንኻልእ ከም ትዋሃብ ኰይና። ብስንፍናኡን ዘይምእዛዙን ኣብ ህይወቱ ዘምጽኦ ውርደት ከይኣክል፣ ምስቲ ኣምላኽ ዝቀብኦ ምትራኹን ምትህልላኹን እዩ። ኣይተረድኦን እምበር ናብ ዝገደደ ውድቀት ይኸይድ ምንባሩ ኣየስተውዓለን። ንዕኡ ዝሓሸ፣ ቦታኡ ክለቅቅ ነቲ ብኣምላኽ ዝተሸመ ዝተቀብአን ዝተጸውዐን ክገድፈሉ እዩ ነይሩ። ብኣንጻሩ ሳኦል ክቀትሎ ምሕሳቡ ክሳብ ክንደይ ኣብ ውድቀት ምንባሩ’ዩ ዘመልክት። በቲ ኣምላኽ ኣብ ህይወቱን ብህይወቱን ዝገበሮ ሰናይ ነገር ዝተላዕለ፣ ኣቃልቦን መጎስን ብዙሓት ስለ ዝሰሓበ፣ ካብ ቅንእን ሓርቆትን ዝተላዕለ ሳኦል ክቀትሎ ምድላዩ፣ ምስ እቲ ቅቡእ ጥራይ ዘይኰነ፣ ምስቲ ዝቀብኦ ይገጥም ከም ዘሎ ኣየስተውዓለን። እዚ ድማ ንውድቀቱ እዩ ነይሩ። ሳኦል ክትሕትን ልቡ ኣብ ቅድሚ ኣምላኽ ክቀድድን፣ ምስቲ ሓያል ክሰማማዕን ነይርዎ። ግና ኣይገብሮን።


ሳኦል ኣብ ንግስነት ክሳብ ዝሃለወ ኣብ እስራኤል ውርደት ክህሉ ናይ ግድን እዩ። ሳኦል ኣርኣያ ናይ ዘይምእዛዝ እዩ። ንህዝቢ ኣምላኽ ክመርሕ ተጸዊዑ ክነሱ፣ ንጥቅሚ ርእሱ ዝነብር እዩ ነይሩ። ሕጂ ዘለዎ ቦታኡ ኣይኰነን። ኣብቲ ዘለዎ ክቅጽል ብቅዓት የብሉን። ኣምላኽ’ውን ምስኡ ኣይኰነን። ሳኦል ክሳብ ዘሎ ጎልያድ ክስልጥን ናይ ግድን እዩ። ጎልያድ ንስም ኣምላኽ ዘባጩ፣ ንህዝቢ ኣምላኽ ድማ ዘጃጁ ጸላኢ እዩ። ዋላ እኳ ኣብ ንግስነት እንተሃለወ፣ ንጎልያድ ክገጥሞ ሓይልን ትብዓትን ኣይነበሮን። እቲ ዝያዳ ዘሕዝን ድማ ዘይምእማኑን፣ ንሓላፍነት ብቅዓት ንዘለዎም ኣሕሊፉ ዘይምሃቡ እዩ። ሳኦል ግዚኡ ከም ዘብቅዐ ስለ ዘየስተውዓለን ድዩ ወይስ ኰነ ኢሉ እዝኑ ኣጽሚሙ ኣምላኽ ዋንኡ። ንርእሱን ንህዝቡን ጽቡቅ ነገር ኣይሓሰበን። ንሱ ዘገድሶ ስልጣን ጥራይ እዩ። ስንፍናኡ ዘይእመን ግቡዝ እዩ ዝነበረ። ካብ ንኣምልኽ ምሕጓስ ንልዓሊ፣ ኣብ ቅድሚ ሰባት ምርኡይ፣ ብዘይ መንቅብ ከም ዝዀነ ከምስል ዝፍትን ዝነበረ ተሪር ልቢ ዝነበሮ ኣገልጋሊ ህዝቢ ኣምልኽ እዩ ነይሩ። ኣብቲ ተቀሚጥዎ ዘሎ ስልጣን ክቅጽል ዝከኣሎ ክገብር ድልዊ እዩ። ንዘስግእዎ ክሶጉግ፣ ስሞም ከክፍእ፣ እንተ ኣድልዩ ድማ ክቀትሎም ምንም ኣይመሰሎን። እቲ ኣብ ላዕሊ ዘሎ ግና ይስሕቆ። ብፍቃዱ ምስ ኣምላኽ እነዘይተሰማሚዑ፣ ውርደቱ ዝዓበየ ከም ዝኸውን ኣይተሰወጦን። እቲ ዝዓበየ ጉዳይ ግና ህዝቢ ኣምላኽ ክዓርፍ ኣለዎ።


ህዝቢ ኣምላኽ ኣብዚ ከምዚ ዘሕዝን ኩነት ከሎ ግና፣ ፈጣሪ ብሕቡእ ዝቀብኦ መንእሰይ ነይሩ እዩ። ኣብ ማእኸል ኣሕዋቱ ዝተቀብአ ክነሱ፣ ግዚኡ ክሳብ ዝበጽሕ ኣብ በይኑ፣ ብሕቡእ ስልፊ እንዳተማህረ ጸኒሑ። መልክዑ ጽቡቅ መስተውዓሊ እኳ እንተነበረ፣ ነቲ ዝተጸውዖ ጽውዓ ክሳብ ዝረኽቦ ግና መጓሰ ኣብኡ ይጓሲ ነበረ። ንንግስነት ዝተጸውዐ፣ ከም ልቢ ኣምላኽ ድማ ዝዀነ ክነሱ፣ ንመጓሰ ኣብኡ ሕራይ ምባሉ፣ ዝነበሮ ትሕትናን ልብን ንኽትርድኦ ዘሸግር ኣይኰነን። ንንግስና ተጸዊዐ እየ ኢሉ ብልቡ ኣይተዓበየን። ኣብ ስድርኡ ብድዐ ኣይተዛረበን። ግዚኡ ክሳብ ዝበጽሕ፣ ዝድለየሉ ድማ ክሳብ ዝመጽእ ደኣ ኣብታ ጽንዕቲ ኢድ ኣምላኽ ትሕት ኢሉ ነበረ። እዚ ድማ ፍቃድ ኣምላኽ እዩ ነይሩ። ተሪር ዝልቡ ህዝቡ ቅድሚ ምጉሳዩ፣ ኣብ ኣባጊዕን ኣጣልን ክለማመድ ነይርዎ። ንህዝቢ ኣምላኽ ዘጥቅዕ ቅድሚ ምግጣሙ፣ ንመጓሲኡ ዝዘርፍ ቶኹላን ድብን ኣምበሳን ክቃለስ ክመሃር ነይርዎ። ኣብ በይኑ ሰልፊ ክዕለም ናይ ኣምላኽ ቅዲ እዩ ነይሩ። ነዚ ግና የሕዋቱ የስተውዕልዎ ኣይነበሩን። ምእንቲ ህዝቢ ኣምላኽ ግና ዳዊት ክቅባእ ጥራይ ዘይኰነ፣ ክመሃርን ክዕለምን ነይርዎ። ከምዚ ኢሉ ከሎ ድማ ኣብኡ እሰይ፣ ደሃይ የሕዋቱ ክገብር ናብ ቦታ ሰልፊ ዝለኣዀ።


ዳዊት ናብ ቦታ ሰልፊ ከምጽእ ናይ መጀመርያ እዩ ነይሩ። ንዒንቱ ምእማን ክሳብ ዝስእነን ድማ፣ ዘይተጸበዮ ነገር ገጠሞ። ጎልያድ ናብ ሰፈር ወጺኡ ስም ኣምላኽ ክጸርፍን ህዝቢ ኣምላኽ ከቃልልን ምስ ረኣየ ስቅ ክብል ኣይኰነሉን። ምልምማዱ ኣይኰነን። ካብ ኣምላኽ ዝተማህሮ ካልእ እዩ። ንሱ ዝፈልጦን ዘምልዀን፣ ብበገና ዝቃንየሉን ኣምላኽ ከምዚ ዝርእዮ ዘሎ ኣይኰነን። ስለዚ ነቶም ጥቅኡ ዘልዎ ክሓቶም ጀመረ። እዚ ዝረኣዩ የሕዋቱ፣ ክግስጽዎን ክለዓልዎን ጀመሩ። ስቅ ከብልዎ ድማ ፈተኑ። ልብኻ ንፈልጦ ኣለና ትዕቢተኛ ኢኻ በልዎ። ናብቲ ዝመጾ ክመልስዎ፣ ኣብ ሓደ ጸቢብ ኣተሓሳስባ ክዓጽውዎ ደለዩ። ኣብ ማእኸሎም ኣምላኽ ክቀብኦ ርእዮም ክነሶም ትዕቢተኛ ኢኻ በልዎ። ኣምላኽ ቀቢኡኒ ኢልካ ሓሲብካ ናብዚ ምምጻእካን፣ ነዚ ሓያላት ዘጃጀወ ክትገጥሞ ምሕሳብካ ትዕበ ኣለኻ በልዎ። ዳዊት ግና ደንጸዎ። ከምዚ ድማ በሎም፣ “ምኽንያት ዶ ኣይኰነን? (KJV 1ሳሙ17።29)” እዩ። ኣምላኽ ኣይቀብኣንን ድዩ? ንንግስነት ኣይተጸዋዕኩን ድየ? ኣብ ልዕሊ ህዝቢ ኣምላኽ ክነግስ ኣምላኽ ኣይሓረየንን ድዩ? መንፈስ ኣምላኽ ኣብ ልዕለይ ኣይኰነን ድዩ? ኣምላኽ ቀቢኡኒ እዩ ኢለ ንጎልያድ ክገጥሞ ምሕሳበይ ጌጋ ገይረ ድየ? ጎልያድ ምኽንያት’ዶ ኣይኰነን’ዩ? በሎም። የሕዋቱ ኣይተረድዎን እምበር፣ ናይ ዳዊት ቅብኣትን ጻዊዒትን ንኽፍለጥን ንኽግለጽን፣ ጎልያድ እ/ሔር ዘዳለዎ ምኽንያትን ኣጋጣሚን እዩ ነይሩ። ኣምላኽ ንዳዊት ነዚ መዓልትን ኩነታትን ከም ዝመሃሮን ዝዓለሞን ኣይፈለጡን። ዳዊት ግና ብመን ከም ዝኣምነ ዝፈልጥ፣ እ/ሔር ኣብ ህይወቱ ዝገበሮ ድማ ዘስተውዕል፣ ግዜ ኣምላኽ ድማ ዘለሊ ልቢ ነበሮ። ዳዊት ልቡ ኣብ መጓስኡ ዘንበረ ስለ ዝነበረ፣ ንመጓሰ ዝዝርፍን ዝብትንን ብሌን ዓይኑ ከም ዝተንከፈ እዩ። ህይወቱ በጃ ኣባጊዑ ከሕልፍ ኩሉ ግዜ ዝተዳለወ እዩ። ዓቅሙ ዝፈልጥ፣ ድኻሙ ዝእመን፣ ንይቅሬታ ድማ ቀረባ ስለ ዝነበረ፣ ኣምላኽ እዚ ከም ልበይ ኢሉ መስኪርሉ እዩ። ልዕሊ ኩሉ ድማ ነቲ ኣብ ቅድሚኡ ዝነበረ መዋጥር፣ ከም ምኽንያት መግለጺ ነቲ ኣምላኽ ዝዓደሎ ብቅዓት ጌሩ ዝምልከት መስተውዕሊ መንእሰይ እዩ ዝነበረ።


ዳዊት ናይ መጨረሽታ ዕላምኡ እ/ሔር ንሱ ኣምልኽ ምኻኑ ክፍለጥን ህዝቢ ኣምላኽ ድማ ክዓርፍን እዩ። ብዛዕባ ገዛእ ርእሱ ግዲ ኣይነበሮን። ብንብረት ካልኦት ዘይንየት፣ ካልእ ከመስል ዘይፍትን፣ ብልምምድ ካልኦት ከነብር ዘይፈቱ፣ ካልእ ከምስል ዘይጽዕር፣ ቅዲ ካልኦት ዘይቀድሕ ብሩኽ እዩ ነይሩ። ገዝእ ርእሱ ንሙኻን ምንም ሽግር ኣይነበሮን። ብኣምላኽ ዝተለማመዶ ኣጸቢቁ ዘኽብርን፣ ልቡ ኣብ ኣምላኹ ዝተጸግዔን እዩ። ስለ ዝዀነ ምስ ኣሕዋቱ ክታረኽን፣ ካብኡ ሓሊፉ’ውን ከእምኖምን ግዜ ኣየሕለፈን። ከምቲ የሕዋቱ ዝሓሰብዎ ዘይኰነ፣ ኣምልኽ ዝተዛረቦ ዝስተውዓለ፣ ኣብ ስም ኣምልኽ ዝተወከለ ነበረ። ሽመት ንዳዊት ምንም ኣይኰነን። ህዝቢ ኣምላኽ ኣብ ፍርሃት ተናጊፉ ንኣምላኹ ሃዲኡ መታን ከምልዀ ግና ዝጥለብ ክገብር ድልዊ እዩ። ኣብ ልቡ ዘሎ፣ ምንጋፍ ህዝቢ ኣምልኽ ጥራይ እዩ። የሕዋቱ ክሳብ ዝርድኦም’ውን ኣይተጸበየን ምኽንያቱ ዝርእዮ ዘሎ ንደሓር ንጽባሕ ዘብል ኣይኰነን። ንሰባት ከሕጉስ ኢሉ’ውን ጻውዒቱን ኣብ ውሽጡ ዝድርዀ ዝነብረን ኣብ ዋጋ ዕዳጋ ኣየእተወን። ጎልያድ ከይተኣለየ ዳዊት ዕረፍቲ የብሉን። ንህዝቢ ኣምልኽ ዝሓዞ ፍርሃት፣ ናይ ሞት ደበና ተቀንጢጡ፣ ናይ ምድሓን ጽሓይ ብርሃን ክበርህ ኣለዎ። ኣበይ ኣሎ ኣምልኽኩም ዝብል ከይተኣለየ ዳዊት ቀለቡ ንብዓት እዩ።


ናብ ሳኦል ምስ ቀረበ’ውን እንተዀነ፣ ሕብሩ ይቀይር ደኣ እምብር ካብ ናይ የሕዋቱ ዝተፈለየ ምላሽ ኣይረኸበን። ሳኦል ምስ ረኣዮ መልኽዑ ጽቡቅ መንእሰይ ምኻኑ ምስ ረኣየ ንዳዊት ክሓቶ ኣብ ልቡ ኣየቋጸሮን። ዳዊት ንዕቀት ጸጊቡ እዩ። ዝረኣዮ ኣይትኽእልን ኢኻ ስለ ዝብሎ፣ ብውሽጡ ኣዝዩ ይሓዝን ነበረ። ንጎልያድ ዝረኣዩ እሞ ኸኣ፣ ናይ ዳዊት ተበግሶ ርእዮም ይስሕቁ ነበሩ። እ/ሔር ንሓይሊ ፈረስ ከም ዘይብህጎ በእጋር ሰብ ድማ ከም ዘይሕጎስን ክርድኦም ዘይምኽኣሉ ኣዝዩ ገረሞ። እ/ሔር ካብ ደገ ሓሊፉ ውሽጢ ከም ዘገድሶ ዘይምስይውዓሎም ደንጸዎ። ንሳቶም ብፍራሳትን ሰረገላን እንተተኣመኑ፣ ስም እ/ሔር ግና ልዕሊ ኩሉ ምኻኑ ዳዊት ኣጸቢቁ ይርዳእ ነበረ። ካብቲ ምስኦም ዘሎ፣ እቲ ምስኡ ዘሎ ሓያል ኣምላኽ ከም ዝዓቢ ዳዊት ብተመክሮ ይፈልጥ ነበረ። እዚ ድማ ሓራ ዘውጽእ ሓቂ እዩ። ሳኦል ግና ካብ ቃል ኣምላኽ ዝብሎ፣ ብሓሳቡን ብብልሓት ኣእምርኡን ይኸይድ ስለ ዝነበረ ፍረ ዘይብሉ ህይወት ነበሮ። ብኣንጻሩ ንሓሳብ ኣምላኽ ዝተረድኦም ንምስዳድን ምህዳንን ስርሐይ ኢሉ ተተሓሒዝዎ ስለ ዝነበረ፣ ብውሽጢ ኰነ ብደገ ዕረፍቲ ኣይነበሮን። ስለዚ ብሓሳብ ኣምላኽ ዘይተቃነየ ህይወት ይነብር ነበረ። ኣምላኽ ድማ ኣብ ዝገብሮ ኣይሰምሮን ነበረ።


ዳዊት ግና ብኣሕዋቱ ኰነ ብሕልቅነትን ስልጣናትን ዝገጥሞ ብድሆ ብዘየገድስ፣ ንኣምላኽ ኣሚኑ ንጎልያድ ክገጥሞ ብልቡ ቆሪጹ እዩ። እዚ ድማ ንዳዊት ፍሉይ ይገብሮ። ዳዊት ኣብ መዝነት ንዝነበሩ፣ ሓላፍነት ዝተዋህቦም፣ ንሰልፊ ዝተዓለሙን ዝተዓጥቁን ክጽበ እየ ኣይበለን። ወይ’ውን ኣይምልከተንን እዩ ኢሉ ርእሱ ሓራ ከውጽእ ኣይፈተነን። እቲ ዝበርሃሉ ሓቂ ስቅ ከብሎ፣ ኢዱ ኣጣሚሩ ክዕዘብ ኣይገበሮን። ህዝቢ ኣምላኽ ክጭቆን፣ ኣብ ፍርሃትን ስግኣትን ክነብር ከም ዘይግብኦ ይፈልጥ ስለ ዝነበረ፣ ንኣምላኽ ዝምችእ ህይወት ሒዙ ደው ክብል ብውሳኔ ተስአ። ምፍርራህን ምብጫውን ጸላኢ ጎልያድ ምንም ኣይመሰሎን። ካብቲ ምስ ጸላኢ ዘሎ፣ ምኡስ ዘሎ ዝዓቢ ምኻኑ ብተመሁሮ ይርዳእ ስለ ዝነበረ፣ ልቡ ብኣምላኽ ጸኒዑ ነበረ። ጎልያድ ወዲቁ፣ ስም ኣምላኽ ከቢሩ ክርኢ፣ ህይወቱ ወፍዩ ብትብዓት ኣብቲ ነቃዕ ደው ክብል ወሲኑ እዩ። ውሳኒኡ ድማ ኣምላኽ ዝተሓጎሰሉ፣ ክም ፍቃድ ኣምላኽ ስለ ዝነብረ ኣምላኽ ሰሚርዎ። ዳዊት ዝፈለጦ ሓቂ ሓራ ስለ ዘውጽኦ፣ ንኻልኦት ንሓርነት ምኽንያት ኰይኑ።


ዳዊት ኣብቲ ነቃዕ ደው ሰለ ዝበለ፣ ንጎልያድ’ውን ምኽንያት ጌሩ ስለ ዝወሰዶ፣ ኣብ ሰፈር ደቂ እስራኤል ወኻዕታ ኰይኑ። ፍርሃቶም ናብ ናይ ዓወት ጭድርታ ተለዊጡ። ስልጣን ስም ኣምላኽ ብዳዊት ስለ ዝተገልጸ፣ ብፍርሃት ሞት ተታሒዞም ዝነበሩ ሓራ ወጺኦም። ብኽያቶም ናብ እልልታ፣ ሓዘኖም ናብ ሰሓቅ ተቀይሩ። ዳዊት ብስም ኣምላክ ተኣሚኑ ስለ ዝወጸ፣ ምድሓን ኰይኑ። እታ ኣበይ ኣሎ ኣምላኽኩም ዝበለት ጸላኢት ሓፊራ፣ ከም ጭቃ መገዲ ተረጊጻ። ዳዊት ብኣምላኹ ስለ ዝሓየለ፣ ጸላእቱ ድማ ኣብ ትሕቲ እግሩ ስለ ዝተቀጥቀጡ፣ ኣብ ሰፈር እስራኤል ዕረፍቲ ኰይኑ። ዳዊት ብዘረባ የሕዋቱን ሳኦልን ብንዕቀት ጸላእን ስለ ዘይፈርሀ፣ ንኣምላኹ ኣሚኑ ደኣ ደው ስለ ዝበለ፣ ኣምላኽ ተዋጊእሉ። ዓወት ድማ ረኺቡ። ብትርኢት ጎልያድ ኰነ ብዛረባ የሕዋቱ ኣይፈርሀን። ንዝገጠሞ ገዚፍ መዋጥር ከም ምኽንያ ርእዩ ደኣ ንኣምላኹ ኣሚኑ ደው በለ። ኣምላኽ ድማ ኣየሕፈሮን። ኣብ ቅድሚ ጸላእቱ ደኣ መኣዲ ሰርዓሉ። ምኽንታይ ንምንጋፍ ድማ ተጠቅመሉ። ካብዚ ዝዓቢ ክብረት ድማ የለን።